Fly Fishing diğer hiçbir balık yakalama yöntemine benzemez. Oldukça karmaşık bir yapısı vardır. Gerek malzeme açısından gerekse edinilen malzemeyi kullanması açısından özen gösterilmesi gereken ve yanılgılara çok kolay yol açabilen bir tekniktir. Fly Fishing'e doğru ve emin adımlar ile başlamak için çevrenizde daha önce bu işle uğraşmış ya da hali hazırda uğraşan uçurtmacılara mutlaka kulak vermelisiniz. Fly Fishing'e doğru referanslar ile başlamak çok çok önemlidir. Aksi takdirde çok çabuk soğuyabileceğiniz bir balık yakalama tekniğidir. Benim sık kullandığım bir söz vardır. Herkes fly ile balık yakalar ama herkes flycı olamaz.
Bu işe doğru malzeme ile başlamak atılacak ilk doğru adımdır. Fly malzemelerinin seçkin ve pahalı olması da hata payınızın az olmasını gerektirir. Türkiye'de henüz bir ilerleme göstermemiş bir teknik olmasına rağmen bu işe başlayan balık yakalama tutkunlarının sayısında azımsanmayacak bir çoğalma mevcuttur. Malzeme temini ise maalesef doğru orantılı olarak gelişmemektedir. Unutmayın ne yaparsanız yapın doğru malzeme ile başlayın. Yeni başlayacaklar için önerim bütçe ayarlaması yaptıktan sonra kaliteli ve nispeten pahalı malzeme ile başlamaları olacaktır. Olsun ben yeniyim önce ucuz bir şeyler alayım öğrendikçe pahalı ve kalitelisini alırım mantığı fly avcılığında başlangıçta doğru bir davranış tarzı değildir. Bu lakırdıyı göz ardı edenler yıllar sonra eline kaliteli bir kamış aldığında önceki yıllarını nasıl da heder ettiğinin farkına varacaktır.
Alabalık Avı İçin Başlangıç Seviyesi Fly Fishing Malzemesi
Tavsiye edilen malzemelerin standartları Türkiye'deki göl ve derelerde yaşayan alabalıkların tür, boyları ve ağırlıkları göz önüne alınarak verilmiştir.
Bahsedeceğim bütün malzemeler AFTMA standartlarına göre her markada aşağı yukarı aynı sembol ve ağırlıkla gösterilir. Markaya göre çok ufak sapmalar olabilir.
1. Fly Kamışı
Fly Kamışı aynen ipte olduğu gibi 4-5-6 weight ağırlığında olmalı (ip kamış kombinasyonu uyumu önemlidir). Ben 5 WT bir kamış ile başladım ve oldukça memnunum. Uzunluk Amerikan ölçülerine göre 8.5–9.5 civarında olmalıdır. Metre olarak 2.6m ile 2.9m arasına uygulanabilir. 2, 3 ya da daha fazla parçalı olabilir, gelişen teknoloji sayesinde taşıma kolaylığı sağlayan ancak aksiyonda kayba sebep olmayan çok parçalı kamışlar tercih edilebilir. Başlangıç seviyesi ve uygun uzaklığa atmak için 9ft uzunluktaki kamışlar önerilir. Çalılık dereler ve uzağa atış gerektirmeyen (5-6m) avlaklar için daha kısa kamışlar tercih edilebilir.
Kamış hızlı aksiyonlu fast action olmalı. Aynı zamanda kaliteli grafit kamışlar tercih edilmeli. Buna bağlı olarak bu kaliteli kamışı taşıma sırasında olası darbe ve çarpmalardan koruyacak koruyucu (sert) kamış taşıma çantası da temin edilmeli.
2. Fly Makarası
Başlangıç seviyesi için yine 4-5-6 weight ağırlık için uygun olan ve mümkünse 5 numara fly makarası tercih edilmelidir. Ambreyaj/kalama fly makinesi için olmazsa olmaz bir özellik değildir. Ancak ambreyajlı/kalamalı makaralar da tercih edilebilir.
Genellikle çok parlamayan ve siyah makineler tercih edilir. Makinenin çok kaliteli ve pahalı olması önemli değildir. Bu kişinin kendi tercihine bırakılmalıdır. Paslanmaz olması uzun ömürlülük adına önemli bir avantajdır.
3. Fly İpi
Başlangıç seviyesinde ve salt alabalık avı için en ideal ağırlıklı ip Weight Forward (sembolü WF) olanıdır. Ölçü olarak 4,5,6 olanları tercih edilmeli. 5 wt (ağırlıklı) WF olanı en idealidir. WF ipin en başlıca özelliği ipin uç kısmının baş tarafına göre daha ağır olmasıdır. Diğer bir değişle ip baştan (makara yönünde) daha hafiftir sona doğru giderek ağırlaşır ve dengeli bir uzağa atış eylimi gösterir.
İp hususunda ikinci önemli faktör başlangıç seviyesi için sadece yüzen ip kullanmaktır. Floating (F ya da FT) ile ifade edilir. Yüzen fly ipleri +-30m civarında satılır. Fly ipinizi makineye sarmadan önce alt ip olarak adlandırdığımız dacron malzemeden yapılan herhangi bir ipi makinenize 5-10 metre sarmanızda fayda vardır.
Gölde büyük alabalık avlamak peşindeyseniz başarılı olduğunuz takdirde balık muhtemelen size karşı koyacak ve ipi açacaktır. Böyle bir durum ile karşılaşma riskiniz olduğunu düşünüyorsanız Backing (alt ip) adı verilen ve makarada fly ipinden önce sarılan yardımcı bir elamana da ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu yardımcı elemandan makinenizin altına ihtiyacınız kadar sarabilirsiniz.
4. Leader Misina
Fly takımında ana misinadan sonra gelen, sondan ikinci ya da üçüncü elamanına leader adı verilir. Diğer bir deyişle ana beden (ip) ile fly/sinek arasındaki bölümdür. Bir leader iki bölümden oluşur. İlki genellikle ipin/ana bedenin kalınlığına yakın bir kalınlıktan başlar ve bağlanacak son bedenin (Tippet) kalınlığına kadar düşer. Yani kalından inceye döner. Son beden (tippet) belirli bir kalınlıkta ve uzunlukta iğneye/fly’a bağlanır. Duruma ve takıma göre 0.15-0.16-0.18mm kalınlıklar tercih edilebilir.
Burada anlatılan leader'in uzunluğu başlangıç seviyesinde 7-7.5ft/2m civarında olmalıdır. Bu uzunluk genel kullanım ve daha profosyonel atıcılar için uzatılabilir. Leader'in uzun olması daha iyi atış yapılması anlamını taşır ayrıca uzun leader ile balığı da ürkütmezsiniz. Yapay yem ana bedenden daha uzak olacağı için uzun leader kullanan avcının balığı rahatsız etmeden yakalama şansı daha da artacaktır. Aksi takdirde ana bedenin vereceği görüntü ya da suda meydana getireceği hareket balığı ürkütebilir.
Leader olarak başlangıç seviyesine ve Türkiye sularına uygun olarak 4X, 5X, 6X kalınlığında olanlar tercih edilebilir. X burada misinanın kalınlığını temsil eder. Numarası yüksek olan daha incedir.
Günümüzde düğüm gerektirmeyen tapared (incelen), tippet (uç) adı verilen leader'ler yaygın olarak kullanılmaktadır.
Tippet olarak yine bu kombinasyonlarda kullanılmak üzere 3X, 4X, 5X ya da 6X tercih edilmelidir. Tippetler genellikle makara halinde satılır. 3 kalın 6 daha ince olanıdır.
Anlattığımız bu iki son bedeni bir arada düğümsüz sunan ve yaygın olarak kullanılan seçeneğe genellikle tapered leader ya da tapered tippet adı verilir. Yine 4,5,6X olanları başlangıç seviyesine uygun olanlarıdır. Bu şekilde bir kombinasyonda maksimum 9ft/2.7m uzunluk yeterlidir, isteğe göre daha kısada olabilir.
Ayrıca tapered leader'inize daha ince bir tippet/uç misina bağlayabilirsiniz ancak bence başlangıç seviyesi için çok gerekli değildir.
5. Fly/Sinek/Böcek
Türkiye iç suları ve özellikle Ankara çevresindeki sular için iğne olarak dry fly kullanılacaksa 12-18 numara alabalık iğnesi tercih edilmelidir. Hazır dry (kuru/uçan) fly'lar içinde aynı kural geçerlidir. Ben daha çok 14-16 numara iğne ve koyu renklerde fly tercih ediyorum. Nymph (nemf) olarak adlandıran su içindeki larvaları/kurtçukları taklit eden fly kalıpları için yine aynı büyüklükte iğneler kullanılabilir.
6. Fly Floatant (Fly Yüzdürücü)
Kimyasal içerikli bir çeşit koyu kıvamı olan sıvıdır. Fly/sinek üzerine tatbik edilerek suyla yem arasında izole görevi yapar. Yemin suda daha uzun süre kuru kalması ve böylelikle daha fazla yüzmesini sağlar. Uçan/dry fly kullanılacaksa muhakkak bir tane edinilmelidir.
7. Fly/Sinek Muhafazası İçin Çeşitli Boy Ve Ebatta Kutu
8. Forceps, Pens Benzeri İğneyi Balığın Ağzından Daha Rahat Çıkarmaya Yarayan Herhangi Bir Alet
Alabalık avı için kaleme aldığımız bu bilgilerden anlaşıldığı gibi fly takımın kombinasyonu fly fishing için çok önemlidir. Takım kombine, uyumlu olmak zorundadır aksi takdirde dağınık bir takım ile yeterli verim alınması oldukça zordur.
Tüm diğer avlanma yöntemlerine paralel olarak hatta bu yöntemlerin hepsinin üstünde fly fishing ekipmanları oldukça çeşitlidir. Fly fishing yaparken giyim kuşamımıza dikkat etmek gerekir. Öncelikle giyiminiz avlandığınız çevreye uygun olmalı. Çok göze batmayan mat renkler tercih edilmeli. Taşıdığınız eşyalar da güneş ışığını yansıtmayan, parlamayan mat renklerde olmalı. Hedefiniz alabalık ise ona görünmeden dereye yaklaşmak zorundasınız. Eğer bir tekne ya da bottan göl tarzı bir avlakta avlanıyorsanız yine benzer bir durum söz konusu. Amaç hedef türe fark edilmeden ve onu ürkütmeden mümkün olabildiğince görüntü vermeden avlanabilmek.
Bu yazıda av araç ve gereçlerinizi gün boyu beraberinizde taşımaya yardımcı olacak av yeleğini ele alacağım. Av yeleğiniz istediğinize göre herhangi bir yelek olabilir. Ancak bu işi hakkıyla yapmak istiyorsanız boyu kısa yelekler tercih edilmelidir. Av sırasında zaman zaman su geçişleri yapacağımızı ya da su içerisinde fly fishing yapmamız gereken durumlar olabileceğini düşünürseniz ne demek istediğimi anlayacaksınız.
Yeleğiniz boy çizmesi ile dere geçişi yaparken ıslanmayacak kadar yüksekte olmalı. Bu yüzden kısa yelek tercihi çok önemlidir. Bazı modellerde ise alt kısmın fermuar ile üst kısımdan ayrıldığı tipler mevcuttur. Bu yelekler de oldukça kullanışlıdır. Yeleğiniz aynı zamanda beraberinizde taşıdığınız araç ve gerecinizi en uygun ve ekonomik şekilde taşıyabilecek kapasitede olmalı. Çok gözlü olması malzemelerinizi rahat bir şekilde yerleştirmenizi ve zamanı geldiğinde ihtiyaç duyduğunuz malzemeye kısa sürede ulaşmanızı kolaylaştıracaktır. Yeleğiniz aynı zamanda kampa ya da aracınıza dönmeden gün boyu yapılan bir avda yanınızda götüreceğiniz içecek ve yiyeceklerinizi de taşıyabilecek kapasitede olmalıdır.
Bu işe doğru malzeme ile başlamak atılacak ilk doğru adımdır. Fly malzemelerinin seçkin ve pahalı olması da hata payınızın az olmasını gerektirir. Türkiye'de henüz bir ilerleme göstermemiş bir teknik olmasına rağmen bu işe başlayan balık yakalama tutkunlarının sayısında azımsanmayacak bir çoğalma mevcuttur. Malzeme temini ise maalesef doğru orantılı olarak gelişmemektedir. Unutmayın ne yaparsanız yapın doğru malzeme ile başlayın. Yeni başlayacaklar için önerim bütçe ayarlaması yaptıktan sonra kaliteli ve nispeten pahalı malzeme ile başlamaları olacaktır. Olsun ben yeniyim önce ucuz bir şeyler alayım öğrendikçe pahalı ve kalitelisini alırım mantığı fly avcılığında başlangıçta doğru bir davranış tarzı değildir. Bu lakırdıyı göz ardı edenler yıllar sonra eline kaliteli bir kamış aldığında önceki yıllarını nasıl da heder ettiğinin farkına varacaktır.
Alabalık Avı İçin Başlangıç Seviyesi Fly Fishing Malzemesi
Tavsiye edilen malzemelerin standartları Türkiye'deki göl ve derelerde yaşayan alabalıkların tür, boyları ve ağırlıkları göz önüne alınarak verilmiştir.
Bahsedeceğim bütün malzemeler AFTMA standartlarına göre her markada aşağı yukarı aynı sembol ve ağırlıkla gösterilir. Markaya göre çok ufak sapmalar olabilir.
1. Fly Kamışı
Fly Kamışı aynen ipte olduğu gibi 4-5-6 weight ağırlığında olmalı (ip kamış kombinasyonu uyumu önemlidir). Ben 5 WT bir kamış ile başladım ve oldukça memnunum. Uzunluk Amerikan ölçülerine göre 8.5–9.5 civarında olmalıdır. Metre olarak 2.6m ile 2.9m arasına uygulanabilir. 2, 3 ya da daha fazla parçalı olabilir, gelişen teknoloji sayesinde taşıma kolaylığı sağlayan ancak aksiyonda kayba sebep olmayan çok parçalı kamışlar tercih edilebilir. Başlangıç seviyesi ve uygun uzaklığa atmak için 9ft uzunluktaki kamışlar önerilir. Çalılık dereler ve uzağa atış gerektirmeyen (5-6m) avlaklar için daha kısa kamışlar tercih edilebilir.
Kamış hızlı aksiyonlu fast action olmalı. Aynı zamanda kaliteli grafit kamışlar tercih edilmeli. Buna bağlı olarak bu kaliteli kamışı taşıma sırasında olası darbe ve çarpmalardan koruyacak koruyucu (sert) kamış taşıma çantası da temin edilmeli.
2. Fly Makarası
Başlangıç seviyesi için yine 4-5-6 weight ağırlık için uygun olan ve mümkünse 5 numara fly makarası tercih edilmelidir. Ambreyaj/kalama fly makinesi için olmazsa olmaz bir özellik değildir. Ancak ambreyajlı/kalamalı makaralar da tercih edilebilir.
Genellikle çok parlamayan ve siyah makineler tercih edilir. Makinenin çok kaliteli ve pahalı olması önemli değildir. Bu kişinin kendi tercihine bırakılmalıdır. Paslanmaz olması uzun ömürlülük adına önemli bir avantajdır.
3. Fly İpi
Başlangıç seviyesinde ve salt alabalık avı için en ideal ağırlıklı ip Weight Forward (sembolü WF) olanıdır. Ölçü olarak 4,5,6 olanları tercih edilmeli. 5 wt (ağırlıklı) WF olanı en idealidir. WF ipin en başlıca özelliği ipin uç kısmının baş tarafına göre daha ağır olmasıdır. Diğer bir değişle ip baştan (makara yönünde) daha hafiftir sona doğru giderek ağırlaşır ve dengeli bir uzağa atış eylimi gösterir.
İp hususunda ikinci önemli faktör başlangıç seviyesi için sadece yüzen ip kullanmaktır. Floating (F ya da FT) ile ifade edilir. Yüzen fly ipleri +-30m civarında satılır. Fly ipinizi makineye sarmadan önce alt ip olarak adlandırdığımız dacron malzemeden yapılan herhangi bir ipi makinenize 5-10 metre sarmanızda fayda vardır.
Gölde büyük alabalık avlamak peşindeyseniz başarılı olduğunuz takdirde balık muhtemelen size karşı koyacak ve ipi açacaktır. Böyle bir durum ile karşılaşma riskiniz olduğunu düşünüyorsanız Backing (alt ip) adı verilen ve makarada fly ipinden önce sarılan yardımcı bir elamana da ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu yardımcı elemandan makinenizin altına ihtiyacınız kadar sarabilirsiniz.
4. Leader Misina
Fly takımında ana misinadan sonra gelen, sondan ikinci ya da üçüncü elamanına leader adı verilir. Diğer bir deyişle ana beden (ip) ile fly/sinek arasındaki bölümdür. Bir leader iki bölümden oluşur. İlki genellikle ipin/ana bedenin kalınlığına yakın bir kalınlıktan başlar ve bağlanacak son bedenin (Tippet) kalınlığına kadar düşer. Yani kalından inceye döner. Son beden (tippet) belirli bir kalınlıkta ve uzunlukta iğneye/fly’a bağlanır. Duruma ve takıma göre 0.15-0.16-0.18mm kalınlıklar tercih edilebilir.
Burada anlatılan leader'in uzunluğu başlangıç seviyesinde 7-7.5ft/2m civarında olmalıdır. Bu uzunluk genel kullanım ve daha profosyonel atıcılar için uzatılabilir. Leader'in uzun olması daha iyi atış yapılması anlamını taşır ayrıca uzun leader ile balığı da ürkütmezsiniz. Yapay yem ana bedenden daha uzak olacağı için uzun leader kullanan avcının balığı rahatsız etmeden yakalama şansı daha da artacaktır. Aksi takdirde ana bedenin vereceği görüntü ya da suda meydana getireceği hareket balığı ürkütebilir.
Leader olarak başlangıç seviyesine ve Türkiye sularına uygun olarak 4X, 5X, 6X kalınlığında olanlar tercih edilebilir. X burada misinanın kalınlığını temsil eder. Numarası yüksek olan daha incedir.
Günümüzde düğüm gerektirmeyen tapared (incelen), tippet (uç) adı verilen leader'ler yaygın olarak kullanılmaktadır.
Tippet olarak yine bu kombinasyonlarda kullanılmak üzere 3X, 4X, 5X ya da 6X tercih edilmelidir. Tippetler genellikle makara halinde satılır. 3 kalın 6 daha ince olanıdır.
Anlattığımız bu iki son bedeni bir arada düğümsüz sunan ve yaygın olarak kullanılan seçeneğe genellikle tapered leader ya da tapered tippet adı verilir. Yine 4,5,6X olanları başlangıç seviyesine uygun olanlarıdır. Bu şekilde bir kombinasyonda maksimum 9ft/2.7m uzunluk yeterlidir, isteğe göre daha kısada olabilir.
Ayrıca tapered leader'inize daha ince bir tippet/uç misina bağlayabilirsiniz ancak bence başlangıç seviyesi için çok gerekli değildir.
5. Fly/Sinek/Böcek
Türkiye iç suları ve özellikle Ankara çevresindeki sular için iğne olarak dry fly kullanılacaksa 12-18 numara alabalık iğnesi tercih edilmelidir. Hazır dry (kuru/uçan) fly'lar içinde aynı kural geçerlidir. Ben daha çok 14-16 numara iğne ve koyu renklerde fly tercih ediyorum. Nymph (nemf) olarak adlandıran su içindeki larvaları/kurtçukları taklit eden fly kalıpları için yine aynı büyüklükte iğneler kullanılabilir.
6. Fly Floatant (Fly Yüzdürücü)
Kimyasal içerikli bir çeşit koyu kıvamı olan sıvıdır. Fly/sinek üzerine tatbik edilerek suyla yem arasında izole görevi yapar. Yemin suda daha uzun süre kuru kalması ve böylelikle daha fazla yüzmesini sağlar. Uçan/dry fly kullanılacaksa muhakkak bir tane edinilmelidir.
7. Fly/Sinek Muhafazası İçin Çeşitli Boy Ve Ebatta Kutu
8. Forceps, Pens Benzeri İğneyi Balığın Ağzından Daha Rahat Çıkarmaya Yarayan Herhangi Bir Alet
Alabalık avı için kaleme aldığımız bu bilgilerden anlaşıldığı gibi fly takımın kombinasyonu fly fishing için çok önemlidir. Takım kombine, uyumlu olmak zorundadır aksi takdirde dağınık bir takım ile yeterli verim alınması oldukça zordur.
Tüm diğer avlanma yöntemlerine paralel olarak hatta bu yöntemlerin hepsinin üstünde fly fishing ekipmanları oldukça çeşitlidir. Fly fishing yaparken giyim kuşamımıza dikkat etmek gerekir. Öncelikle giyiminiz avlandığınız çevreye uygun olmalı. Çok göze batmayan mat renkler tercih edilmeli. Taşıdığınız eşyalar da güneş ışığını yansıtmayan, parlamayan mat renklerde olmalı. Hedefiniz alabalık ise ona görünmeden dereye yaklaşmak zorundasınız. Eğer bir tekne ya da bottan göl tarzı bir avlakta avlanıyorsanız yine benzer bir durum söz konusu. Amaç hedef türe fark edilmeden ve onu ürkütmeden mümkün olabildiğince görüntü vermeden avlanabilmek.
Bu yazıda av araç ve gereçlerinizi gün boyu beraberinizde taşımaya yardımcı olacak av yeleğini ele alacağım. Av yeleğiniz istediğinize göre herhangi bir yelek olabilir. Ancak bu işi hakkıyla yapmak istiyorsanız boyu kısa yelekler tercih edilmelidir. Av sırasında zaman zaman su geçişleri yapacağımızı ya da su içerisinde fly fishing yapmamız gereken durumlar olabileceğini düşünürseniz ne demek istediğimi anlayacaksınız.
Yeleğiniz boy çizmesi ile dere geçişi yaparken ıslanmayacak kadar yüksekte olmalı. Bu yüzden kısa yelek tercihi çok önemlidir. Bazı modellerde ise alt kısmın fermuar ile üst kısımdan ayrıldığı tipler mevcuttur. Bu yelekler de oldukça kullanışlıdır. Yeleğiniz aynı zamanda beraberinizde taşıdığınız araç ve gerecinizi en uygun ve ekonomik şekilde taşıyabilecek kapasitede olmalı. Çok gözlü olması malzemelerinizi rahat bir şekilde yerleştirmenizi ve zamanı geldiğinde ihtiyaç duyduğunuz malzemeye kısa sürede ulaşmanızı kolaylaştıracaktır. Yeleğiniz aynı zamanda kampa ya da aracınıza dönmeden gün boyu yapılan bir avda yanınızda götüreceğiniz içecek ve yiyeceklerinizi de taşıyabilecek kapasitede olmalıdır.
